AI & Data Science Day 2025: Samenwerking als Sleutel tot Succes
amsterdam, zondag, 21 september 2025.
Op 30 oktober 2025 keert het belangrijkste jaarlijkse evenement van het UvA Data Science Centre terug in de gloednieuwe Universiteitsbibliotheek. Het thema ‘Data Science and AI as Teamwork’ focust op de samenwerking tussen data wetenschappers en AI-specialisten, met een speciale aandacht voor de rol van bibliotheken in de digitale samenleving. De dag is gevuld met inspirerende presentaties, postersessies en interactieve workshops, en biedt ruimte voor verdiepende discussies en netwerken.
AI & Data Science Day 2025: Samenwerking als Sleutel tot Succes
Op 30 oktober 2025 keert het belangrijkste jaarlijkse evenement van het UvA Data Science Centre terug in de gloednieuwe Universiteitsbibliotheek. Het thema ‘Data Science and AI as Teamwork’ focust op de samenwerking tussen data wetenschappers en AI-specialisten, met een speciale aandacht voor de rol van bibliotheken in de digitale samenleving. De dag is gevuld met inspirerende presentaties, postersessies en interactieve workshops, en biedt ruimte voor verdiepende discussies en netwerken [1].
Integratie van AI in Moderne Bibliotheken
Moderne bibliotheken staan voor een transformatie door de integratie van kunstmatige intelligentie (AI). Deze technologie biedt niet alleen nieuwe mogelijkheden voor dienstverlening, maar verandert ook de manier waarop informatie wordt gecatalogiseerd, gezocht en aangeboden. AI-gedreven zoeksystemen, persoonlijke aanbevelingen, automatische catalogisering en digitale assistenten zijn slechts enkele van de toepassingen die de ervaring van gebruikers verrijken [2].
AI-Gedreven Zoeksystemen
Een van de meest directe toepassingen van AI in bibliotheken is de verbetering van zoeksystemen. AI-algoritmen kunnen complexe zoekopdrachten analyseren en relevante resultaten retourneren, zelfs als de zoektermen niet precies overeenkomen met de beschikbare gegevens. Dit helpt gebruikers sneller en efficiënter de informatie te vinden die ze nodig hebben [3].
Persoonlijke Aanbevelingen
AI kan ook worden ingezet om persoonlijke aanbevelingen te genereren op basis van gebruikersgedrag en voorkeuren. Door patronen in het lees- en zoekgedrag te herkennen, kunnen bibliotheken gebruikers suggesties doen die aansluiten bij hun interesses. Dit versterkt de betrokkenheid en bevordert een meer persoonlijke ervaring [3].
Automatische Catalogisering
De catalogisering van nieuwe toevoegingen aan de collectie kan een tijdrovend proces zijn. AI kan hierbij helpen door automatisch metadata te genereren en boeken en artikelen te categoriseren. Dit bespaart tijd en resources, zodat bibliothecaris medewerkers zich kunnen richten op andere, meer strategische taken [3].
Digitale Assistenten
Chatbots en andere digitale assistenten kunnen gebruikers helpen bij veelvuldig gestelde vragen en eenvoudige taken, zoals het reserveren van boeken of het controleren van openingstijden. Deze assistenten zijn beschikbaar 24/7 en bieden directe ondersteuning, wat de dienstverlening aanzienlijk verbetert [3].
Uitdagingen en Kansen
Hoewel de integratie van AI in bibliotheken veel voordelen biedt, zijn er ook uitdagingen. Privacy is een belangrijk punt, aangezien AI-systemen vaak persoonlijke gegevens verwerken. Bibliotheken moeten ervoor zorgen dat deze gegevens veilig en verantwoord worden behandeld. Daarnaast verandert de rol van bibliotheekmedewerkers, die nu meer focus leggen op het beheren en optimaliseren van technologische systemen [3].
Praktijkvoorbeelden van Innovatieve Bibliotheken
Er zijn al verschillende bibliotheken die innovatief gebruik maken van AI. Bijvoorbeeld, de Universiteitsbibliotheek in Amsterdam heeft een AI-gedreven zoeksysteem geïmplementeerd dat gebruikers helpt om snel en nauwkeurig de benodigde informatie te vinden [1]. Ook de Bibliotheek der Vrije Universiteit Amsterdam maakt gebruik van chatbots om gebruikers te ondersteunen in hun zoekopdrachten [GPT].
Expert Visies op de Toekomst
Experts in het veld zien een toekomst waarin AI een integraal onderdeel van bibliothekendiensten zal zijn. Dr. Max Paulus, van de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen aan de UvA, stelt dat AI de toegankelijkheid van informatie aanzienlijk kan verbeteren en bijdraagt aan de democratisering van kennis [1]. Prof. dr. Corine Boon, van het Amsterdam People Analytics Centre, benadrukt het belang van een mensgerichte, data-dreven aanpak bij de implementatie van AI in organisaties [2].
Impact op Informatiegeletterdheid
De integratie van AI in bibliotheken heeft ook een positieve invloed op informatiegeletterdheid. Gebruikers leren hoe ze effectief met digitale hulpmiddelen kunnen omgaan en hoe ze kritisch kunnen denken over de informatie die ze vinden. Dit is cruciaal in een wereld waarin de hoeveelheid beschikbare informatie snel groeit [GPT].