Waarom de toekomst van AI wordt gevormd door ethiek – en niet alleen technologie
Hanoi, maandag, 8 december 2025.
De Vietnam AI Contest 2025 ging niet alleen over innovatie, maar ook over verantwoord gebruik van kunstmatige intelligentie. Een internationaal team van experts, onder leiding van Cansu Canca van Northeastern University, beoordeelde projecten niet alleen op creativiteit, maar vooral op hun ethische grondslag. Het meest opvallende? De jury hield een ongebruikelijke focus op ‘carelessness’ als ontwerpfout – een idee dat ethiek niet mag worden gezien als een extra, maar als een fundamentele bouwsteen van goede technologie. Deze aanpak, die leidt tot AI die echt bijdraagt aan menselijk welzijn, laat zien dat de echte uitdaging van dit moment niet langer in het maken van slimme machines ligt, maar in het bouwen van een intelligente samenleving.
Een internationaal gezag voor ethiek in AI
De Vietnam AI Contest 2025 kreeg haar internationale glans van een jury die werd samengesteld uit experts met een rijke achtergrond in ethiek, technologie en beleid. De jury leidde een wetenschappelijke en objectieve evaluatiemethode, gericht op duurzame waarden in kunstmatige intelligentie [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. De leidende figuur was Cansu Canca, directrice Responsible AI Program aan Northeastern University en oprichter van het AI Ethics Lab, die meer dan tien jaar ervaring heeft in bio-ethiek, volksgezondheid en AI-ethiek, met werkzaamheden voor het Wereld Economisch Forum (WEF), de EU, de NIH, de IEEE, de VN en Interpol [1][3][5][7][9]. Haar aanwezigheid benadrukte dat ethiek niet langer een bijproduct is van technologie, maar een kern van de ontwikkelingsstrategie [1][2][3][5][8]. Andere juryleden omvatten Professor Thomas E. Patterson van de Harvard Kennedy School, mede-oprichter van het Boston Global Forum, en Nguyen Anh Tuan, CEO van het Boston Global Forum en pionier in internationale AI-initiatieven zoals het ‘Initiative for an Artificial Intelligence Society’ (AIWS) in samenwerking met Harvard en MIT [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. De jury hield een ongebruikelijke focus op ‘carelessness’ als ontwerpfout — een idee dat ethiek geen extra component is, maar een fundamentele bouwsteen van goede technologie [6][8]. Deze aanpak weerspiegelt een groeiende consensus dat een gebrekkige ethische grondslag geen PR-probleem is, maar een defect product, wat in de praktijk leidt tot vertrouwensverlies en schade [6][8].
Van creativiteit naar verantwoordelijkheid: de nieuwe kijk op AI-innovatie
De live-presentatieronde van de Vietnam AI Contest 2025 vond plaats op 6 en 7 december 2025 in Ho Chi Minh City, waar 22 teams uit de online ronde hun projecten presenteerden [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. De jury beoordeelde niet alleen op creativiteit en technische uitvoering, maar vooral op de ethische grondslag van elk project [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. Deze benadering weerspiegelt een duidelijke verschuiving in de AI-ontwikkeling: waarden zoals transparantie, verantwoordelijkheid en inclusiviteit zijn nu centraal in het oordeel [6][8]. De jury hanteerde een wetenschappelijke, objectieve evaluatiemethode en streefde duurzame waarden voor kunstmatige intelligentie na, wat de wedstrijd tot een echte uitdaging maakte voor jonge talenten [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. De competitie wordt verwacht een springplank te zijn voor excellente AI-projecten en bijdragen aan de sterke ontwikkeling van het AI-ecosysteem in Vietnam [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. De focus lag op het creëren van ‘industrialized intelligence’ – niet alleen op het genereren van ‘coole foto’s’ met generatieve AI, maar op het bouwen van systemen die echt bijdragen aan menselijk welzijn en financiële welzijn [6]. Dit benadrukt dat de echte uitdaging van het moment niet ligt in het maken van slimme machines, maar in het bouwen van een intelligente samenleving die verantwoordelijkheid en menselijkheid integreert [6][8].
AI en publiekscommunicatie: het vertrouwen van vandaag bouwen voor morgen
De Vietnam AI Contest 2025 is een levend voorbeeld van hoe AI-competities kunnen bijdragen aan een transparant en verantwoord AI-ecosysteem, met name in een globale context waar technologische vooruitgang hand in hand gaat met verantwoord gebruik [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. In een tijd waarin AI snel buiten controle dreigt te raken, is Vietnam’s aanpak een waardevolle les in hoe technologie zich kan ontwikkelen zonder het menselijke centrum uit het oog te verliezen [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. De wedstrijd versterkt het vertrouwen in AI door een duidelijke, ethisch gerichte aanpak te tonen [6][8]. Het is van cruciaal belang dat AI-toepassingen in voorlichting en publiekscommunicatie, zoals gepersonaliseerde informatievoorziening, chatbots voor publieke dienstverlening en AI-gestuurde voorlichtingscampagnes, niet alleen effectief zijn, maar ook vertrouwen winnen bij de doelgroepen [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. De jury van de Vietnam AI Contest 2025 benadrukt dat ethiek geen extra is, maar een technische specificatie, vergelijkbaar met systemische veiligheid [6][8]. Dit heeft directe implicaties voor de publieke sector: AI moet niet alleen informatie overdragen, maar ook inclusief zijn, betrouwbaar en transparant, zodat diverse doelgroepen, inclusief minder geletterde of minder technisch onderlegde burgers, complexe informatie kunnen begrijpen [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. Bijvoorbeeld, het gebruik van AI in voorlichtingscampagnes over klimaatverandering of volksgezondheid kan worden geoptimaliseerd door algoritmen die rekening houden met culturele context, taalgebruik en toegankelijkheid, wat de effectiviteit van de boodschap aanzienlijk verhoogt [6][8].
De rol van internationale samenwerking in het vormgeven van AI-ethiek
De internationale samenwerking in de Vietnam AI Contest 2025 is een krachtig symbool van hoe AI-ethiek geen nationale, maar een globale uitdaging is. De jury bestond uit experts met verbindingen met Harvard, MIT, de Universiteit van Hongkong, de WHO, de NIH, Interpol, de EU, het WEF en de VN [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. Jeff Saviano, wereldwijd leider voor belastinginnovatie bij EY en leider van het AI Ethics in Business Initiative van het Edmond & Lily Safra Center for Ethics aan Harvard, adviseert besturen over AI-strategie en -ethiek en is een grondlegger van The Prosperity Collaborative [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. Hij leidt een initiatief dat richt op het verbinden van ethiek en economie in het AI-beleid [1][3][5][7][9]. Glen Weyl, econoom en sociaal technoloog, voorzitter van het Plurality Institute en projectleider bij Microsoft Research, is auteur van ‘Radical Markets’ en ‘Decentralized Society’, en is genomineerd als een van de 10 belangrijkste influencer in blockchain door CoinDesk [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. Zijn aanwezigheid op de jury toont dat ethiek niet alleen technisch, maar ook economisch en maatschappelijk is ingebouwd [6][8]. Yasuhide Nakayama, voormalig viceminister van buitenlandse zaken van Japan en strategisch adviseur voor de Liberale Democratische Partij (LDP) op buitenlands beleid, defensie en technologie, verscheen als vertegenwoordiger van Japan in het Boston Global Forum [1][2][3][4][5][6][7][8][9]. Deze samenwerking tussen landen, instellingen en disciplines wijst op een nieuw model van governance waarin ethiek niet wordt afgedwongen, maar gecreëerd via gemeenschappelijke waarden [1][2][3][4][5][6][7][8][9].