Leraren ontwikkelen lesmateriaal over deepfakes en deepnudes
amsterdam, vrijdag, 31 oktober 2025.
Leraren en organisaties hebben nieuw lesmateriaal ontwikkeld om leerlingen bewust te maken van deepfakes en deepnudes. Het materiaal bespreekt de cijfers, legaliteit en gevolgen van deze technologie, met als doel de mediageletterdheid te versterken. Een luisteropdracht met vragen illustreert de impact van deepnudes aan de hand van de campagne ‘The Unwearable Wardrobe’.
Nieuw lesmateriaal over deepfakes en deepnudes in het onderwijs
Op het leermiddelennetwerk KlasCement is nieuw downloadbaar materiaal gepubliceerd dat specifiek ingaat op seksueel-getinte nepbeelden — ook wel ‘deepnudes’ genoemd — en bredere deepfakes; de publicatie van het luistermateriaal staat geregistreerd op 29-10-2025 en bevat een bespreking van cijfers, legaliteit en de gevolgen aan de hand van de campagne ‘The Unwearable Wardrobe’ plus een luisteropdracht met vragen [1].
Wat het lesmateriaal beoogt en voor wie het is
Het materiaal is gepositioneerd als onderdeel van mediageletterdheid voor leerlingen en is bedoeld om bewustzijn en discussie in de klas te stimuleren over hoe nepbeelden gemaakt en misbruikt kunnen worden; de bron beschrijft dat het materiaal is samengesteld met het oog op leerlingen en dat het de legaliteit en gevolgen van deepnudes behandelt [1][2].
Hoe AI zowel nepnieuws verspreidt als helpt bestrijden
AI-technologie speelt een dubbelrol: enerzijds maakt generatieve AI het eenvoudiger om overtuigende vervalsingen te produceren (beelden, audio en tekst) en zo misinformatie snel en op schaal te verspreiden; anderzijds gebruiken onderzoekers, platforms en onderwijsinitiatieven AI voor detectie, verificatie en educatie over diezelfde vervalsingen [GPT][4].
Voorbeelden van educatieve en gemeentelijke initiatieven
Regionale initiatieven en kennisplatformen bouwen lesmateriaal en tools om digitale en mediageletterdheid op scholen te verankeren; een praktisch voorbeeld is de Techhub in ‘s‑Hertogenbosch, die als online platform docenten ondersteunt met lesmateriaal, trainingen en webinars om digitale vaardigheden (waaronder kritisch omgaan met AI‑gegenereerde content) in het curriculum te integreren [3].
Implicaties voor mediageletterdheid en democratie
Als leerlingen en burgers niet leren herkennen hoe AI‑gegenereerde beelden en teksten ontstaan en worden verspreid, groeit het risico dat misinformatie het publieke debat vervuilt en vertrouwen in instituties ondermijnt; onderwijs en toegankelijke hulpmiddelen zijn daarom cruciaal om burgers weerbaarder te maken tegen manipulation van informatie [GPT][3][1].
Concrete voorbeelden van verspreiding en bestrijding
Verspreiding: generatieve modellen kunnen in korte tijd grote aantallen realistische beelden of valse verklaringen produceren, die via sociale platforms snel worden gedeeld en versterkt [GPT][1]. Bestrijding: onderwijsmodules, detectietools en fact‑checking‑methoden combineren menselijke controle met AI‑ondersteuning om vervalsingen te identificeren en leerlingen kritisch te leren denken over bronnen en technieken [3][4].
Praktische tips om nepnieuws en deepfakes te herkennen
- Controleer de herkomst: zoek naar originele bron en publicatiedatum; 2) Let op onregelmatigheden in beeld en geluid: onnatuurlijke schaduwen, flikkerende oren, onnauwkeurige lip‑sync of rare bewegingsartefacten; 3) Cross‑check met betrouwbare nieuwsbronnen en zoek factchecks; 4) Wees terughoudend met delen: stel de vraag of je bewijs voor de claim hebt voordat je deelt; 5) Gebruik educatieve materialen en trainingen (zoals die op KlasCement en lokale Techhubs) om vaardigheden op te bouwen [1][3][2][GPT].
Wat leraren kunnen doen in de klas
Leraren kunnen de luisteropdracht en casus uit het KlasCement‑materiaal inzetten als startpunt voor een les over ethiek en wetgeving rond deepnudes, gecombineerd met praktische oefeningen: analyseren van beelden, bronnenonderzoek en rollenspellen over privacy en online grenzen; zulke concrete opdrachten helpen leerlingen gewoonten te ontwikkelen waarmee ze in het echte leven verantwoorde keuzes kunnen maken [1][2].