Hyperrealistische AI-video's: Een nieuwe dreiging voor de waarheid

amsterdam, woensdag, 25 juni 2025.
Google’s nieuwste software, Veo 3, maakt het mogelijk om hyperrealistische AI-video’s te creëren, wat nieuwe zorgen oproept over de verspreiding van nepnieuws. Experts waarschuwen dat deze technologie de grens tussen waarheid en vervalsing verder zal vervagen. Een video die beweerde dat J.K. Rowling’s jacht was gezonken, bleek een fake te zijn, maar trok 5,6 miljoen views op X. Dit is slechts een voorbeeld van hoe snel deze AI-generatievideo’s kunnen gaan viraal en de online wereld overspoelen met leugens.

Google’s Veo 3: Een revolutie in video-creatie

Google introduceerde laatst Veo 3, een AI-video-generatieprogramma dat hyperrealistische video’s kan creëren met één druk op de knop. Deze software biedt verbeteringen ten opzichte van vorige versies, zoals realistischer output, 4K-beelden, betere promptnaleving en geluidstoeken [1]. Veo 3 is nog niet beschikbaar in Nederland en andere EU-landen, maar de Volkskrant kon de software een week testen [1]. Het programma genereert video’s met bewegende lippen die synchroon spreken, waardoor de grens tussen echt en nep nog moeilijker te zien wordt [1].

Vervaging van de grens tussen waarheid en vervalsing

Experts waarschuwen dat Veo 3 de grens tussen waarheid en vervalsing verder zal vervagen. Een voorbeeld hiervan is een video die beweerde dat J.K. Rowling’s jacht was gezonken na een aanval door orka’s voor de kust van Turkije. Deze video trok 5,6 miljoen views op X, maar in werkelijkheid mankeerde Rowling niets [1]. Sander Duivestein, een expert, stelt: ‘Dit is de vleesgeworden Echt Nep. Natuurlijk zie je nog wel foutjes voorbij komen, maar in de meeste gevallen kan je nauwelijks meer onderscheiden wat echt is en wat niet.’ [1]

Impact op sociale media en nieuwsverslaggeving

Hyperrealistische AI-video’s gaan viraal op sociale media, zoals TikTok, en worden ingezet in nieuwsverslagen over conflicten (zoals tussen Iran en Israël). AI-video’s worden ook gebruikt om historische gebeurtenissen te vervalsen, bijvoorbeeld ‘Bible Influencer’-video’s waarin Jezus spreekt vanaf het kruis [1]. De verspreiding van deze video’s heeft zorgwekkende implicaties voor mediageletterdheid en democratie, omdat waarheid en leugen steeds moeilijker te onderscheiden zijn [1].

Bestrijding van nepnieuws

Om de verspreiding van nepnieuws te bestrijden, ontwikkelen techbedrijven en onderzoekers nieuwe methoden. Google belooft eenvoudige methoden voor consumenten om AI-generatie te controleren, zoals onzichtbare digitale watermerken [1]. Daarnaast werken onderzoekers aan technieken om AI-generatievideo’s te detecteren, zoals door gebruik te maken van microbewegingen die niet natuurlijk zijn [GPT].

Praktische tips voor lezers

Om nepnieuws te herkennen, kunnen lezers de volgende praktische tips toepassen:

Controleer de bronnen van nieuwsartikelen en video’s.
Zoek naar meerdere, betrouwbare bronnen die hetzelfde verhaal bevestigen.
Let op foute spelling, grammaticafouten, en onnatuurlijke bewegingen in video’s.
Vertrouw op bekende en erkende nieuwsorganisaties.
Wees kritisch en vraag jezelf af of het verhaal logisch is en past bij andere bekende feiten [1].