Nieuwe Pilot Offers Betere Bescherming tegen SLAPP-Zaken voor Freelance Journalisten
amsterdam, donderdag, 17 juli 2025.
Een eenjarige pilot wordt gestart door Spit en Free Press Unlimited om freelance journalisten en kleine redacties betere bescherming te bieden tegen SLAPP-zaken. Deze zaken, gericht op het intimideren van journalisten, veroorzaken vaak enorme kosten en stress. De pilot zal vroegtijdig juridische en financiële hulp bieden, waardoor journalisten beter voorbereid zijn op mogelijke rechtszaken. Het project start in augustus 2025 met inventarisaties en rondetafelgesprekken om problemen en behoeften te identificeren.
Nieuwe Pilot Offers Betere Bescherming tegen SLAPP-Zaken voor Freelance Journalisten
Een eenjarige pilot wordt gestart door Spit en Free Press Unlimited om freelance journalisten en kleine redacties betere bescherming te bieden tegen SLAPP-zaken. Deze zaken, gericht op het intimideren van journalisten, veroorzaken vaak enorme kosten en stress. De pilot zal vroegtijdig juridische en financiële hulp bieden, waardoor journalisten beter voorbereid zijn op mogelijke rechtszaken. Het project start in augustus 2025 met inventarisaties en rondetafelgesprekken om problemen en behoeften te identificeren [1].
Huidige Situatie en Noodzaak voor Hulp
Parcival Weijnen, onderzoeksjournalist en medeoprichter van Spit, heeft persoonlijk ervaring met SLAPP-zaken. Hij heeft al drie SLAPPs meegemaakt, waarvan er momenteel nog één lopend is. Volgens Weijnen brengen deze zaken enorm veel kosten en stress met zich mee. Hulp is vaak pas beschikbaar na publicatie, terwijl journalisten juist in de aanloopfase advies nodig hebben [1].
Doelen van de Pilot
Het doel van de pilot is om juridische en financiële hulp beter te organiseren en toegankelijker te maken. De pilot zal beginnen met een inventarisatie om problemen en behoeften te identificeren, bestaande hulpbronnen te evalueren en tekortkomingen aan te wijzen. Verder worden rondetafelgesprekken gepland met freelancers, redacties en juristen [1].
Concreet Aanbod van Hulp
Er wordt gewerkt aan een dashboard voor directe juridische hulp voor freelance onderzoeksjournalisten en kleine uitgeverijen. Dit dashboard zal journalisten in staat stellen snel en efficiënt hulp te vinden wanneer ze dat nodig hebben. Zoals Jasmijn de Zeeuw van Free Press Unlimited bij het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek (SvdJ) aangeeft, kan dit bijvoorbeeld een advocaat inhouden die het artikel controleert om te kijken of het overeind zou blijven mocht het tot een rechtszaak leiden. De advocaat helpt ook met het opbouwen van de bewijslast en bijstaat de journalist in de rechtbank, mocht het zover komen [1].
Wetsvoorstel en Europese Context
Naast de pilot is er ook een wetsvoorstel ingediend om Nederlandse wetgeving in lijn te brengen met Europese SLAPP-regels. Dit voorstel vormt een belangrijk stuk van de puzzel om freelance journalisten en kleine redacties beter te beschermen tegen intimidatie en juridische aanvallen [1].
Internationale Steun en Samenwerking
De internationale gemeenschap steunt deze inspanningen. Het International Journalists’ Network (IJNet) biedt bijvoorbeeld regelmatig updates en hulpmiddelen voor journalisten over de wereld. Deze organisaties spelen een cruciale rol in het verbeteren van de veiligheid en ondersteuning voor journalisten [2][3].
Uitdagingen en Veiligheidsmaatregelen
Ondanks de positieve ontwikkelingen staan journalistenorganisaties soms voor serieuze uitdagingen. Zo werd de Justice for Journalists Foundation (JFJ) op 15 april 2025 door de Russische Ministerie van Justitie gelabeld als een ‘ongewenste organisatie’ op het grondgebied van de Russische Federatie. Dit benadrukt de continue noodzaak voor internationale samenwerking en steun om journalisten te beschermen [4].