Nederlandse Mediabedrijven Samen aan Werk aan Eigen AI-Taalmodel GPT-NL
den haag, vrijdag, 5 september 2025.
Meer dan 30 Nederlandse mediabedrijven werken samen met TNO aan GPT-NL, een Nederlandse variant van ChatGPT. Het doel is om de macht van grote techbedrijven te verkleinen en betrouwbare Nederlandse taalvaardigheid te bevorderen. De mediabedrijven stellen hun archieven beschikbaar om het AI-model te verbeteren en een transparant alternatief te creëren dat aan Europese wetgeving voldoet. Herman Wolswinkel van NDP Nieuwsmedia benadrukt dat nieuwsartikelen niet alleen taal toevoegen, maar ook betrouwbare wereldkennis door gecheckte feiten.
Samenwerking voor een Transparant Alternatief
Deze samenwerking tussen meer dan 30 Nederlandse mediabedrijven en TNO is een reactie op de toenemende dominantie van grote techbedrijven in de AI-sector. Door hun archieven van de afgelopen 20 jaar te delen, kunnen onderzoekers van TNO en partners GPT-NL verder ontwikkelen. Het doel is een transparant en eerlijk alternatief voor ChatGPT te creëren dat aan Europese wetgeving voldoet en de dominantie van big tech tegengaat [1].
Investering in Betrouwbare Wereldkennis
Herman Wolswinkel, directeur van NDP Nieuwsmedia, benadrukt dat nieuwsartikelen niet alleen taal toevoegen aan AI-modellen, maar ook betrouwbare wereldkennis door gecheckte feiten. “Nieuwsbedrijven kunnen een bijdrage leveren aan innovatie zonder dat hun nieuwsmedia in het gedrang komen,” zegt Wolswinkel. Deelnemende bedrijven investeren jaarlijks 400 miljoen euro in redacties om betrouwbaar nieuws te brengen [1].
Impact op de Mediawereld
De ontwikkeling van GPT-NL heeft zowel voordelen als potentiële nadelen. Op de lange termijn verwachten deelnemende mediabedrijven een taalmodel zonder inbreuk op auteursrechten en ondersteuning voor het redactieproces. Echter, op korte termijn hopen ze nog niets te winnen. Volgens Steef de Bruijn, hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad, verwachten ze niet dat deelname grote financiële winst oplevert [1].
Ethische Overwegingen en Veiligheid
Ondanks de voordelen, richten onderzoekers ook hun aandacht op de ethische aspecten en veiligheid van AI-technologie. Lian Tian en Marian-Andre Rizoiu van de University of Technology Sydney ontdekten kwetsbaarheden in AI-modellen die het mogelijk maken om disinformation te creëren door eenvoudige prompts te gebruiken. Ze pleiten voor strengere veiligheidsmaatregelen en transparantie van AI-bedrijven [2].
Toekomstige Toepassingen en Opleidingen
De ontwikkeling van GPT-NL is ook een stap in de richting van de digitale soevereiniteit in Nederland. Saskia Lensink van TNO benadrukt dat het project gericht is op het ontwikkelen, versterken en bestendigen van de digitale soevereiniteit. Aanstaande workshops en evenementen, zoals de Data Expo 2025 in Utrecht, bieden kansen voor professioneel ontwikkeling en kennisdeling over de nieuwste ontwikkelingen in data en AI [3][4].