Publiek blijft terughoudend over AI in journalistiek
amsterdam, woensdag, 8 oktober 2025.
Hoewel het gebruik van AI in de journalistiek wereldwijd toeneemt, blijft het publiek sceptisch. Volgens het Generative AI and News Report 2025 van het Reuters Institute zijn slechts 12% van de respondenten comfortabel met nieuws volledig gemaakt door AI, terwijl 62% liever nieuws leest dat volledig door mensen is geschreven. De meeste respondenten zien AI als een middel om nieuws goedkoper en actueler te maken, maar ook als iets wat de betrouwbaarheid en transparantie verlaagt.
Terughoudendheid ondanks toename in gebruik
Ondanks de stijgende trend in het gebruik van AI in de journalistiek, blijft het publiek terughoudend. Volgens het Generative AI and News Report 2025 van het Reuters Institute for the Study of Journalism, zijn slechts 12% van de respondenten comfortabel met nieuws dat volledig door AI is gemaakt. Dit percentage stijgt naar 21% als er menselijk toezicht is, en naar 43% als het nieuws grotendeels door mensen wordt geschreven met AI-hulp. 62% van de respondenten voelt zich het meest op zijn gemak bij nieuws dat volledig door mensen is geschreven, een stijging van 4% ten opzichte van vorig jaar [1].
Voordelen en nadelen van AI in de journalistiek
Het publiek ziet AI voornamelijk als een middel om nieuws goedkoper en actueler te maken. Echter, er zijn ook zorgen over de impact op betrouwbaarheid en transparantie. Gemiddeld over de zes onderzochte landen, denken 39% van de respondenten dat AI het nieuws goedkoper maakt, 22% vinden het actueler, 8% minder transparant en 19% minder betrouwbaar [2].
Acceptatie per taak
De acceptatie van AI varieert sterk afhankelijk van de taak die het moet uitvoeren. Respondenten zijn het meest comfortabel met het gebruik van AI voor spelling- en grammaticacheck (55%), vertalingen (53%) en het maken van koppen (41%). Ze voelen zich echter ongemakkelijk bij het herschrijven van teksten (30%), het genereren van realistische afbeeldingen (26%) en het inzetten van AI-presentatoren (19%) [1].
Vertrouwen en controle
Vertrouwen in het nieuws speelt een cruciale rol in de perceptie van AI. 57% van de respondenten die het nieuws sterk vertrouwen, geloven dat journalisten AI-gegenereerde content altijd of vaak controleren, tegen 19% van de respondenten die het nieuws wantrouwen. Slechts 19% van de respondenten ziet dagelijks transparantie over AI-gebruik via labels, 9% ziet dit wekelijks [1].
Gebruik in de praktijk
In de praktijk wordt AI steeds vaker ingezet voor verschillende journalistieke taken. Het gebruik van AI voor spelling en grammatica is bijvoorbeeld gestegen van 43% in 2024 naar 51% in 2025, een toename van 8 procentpunten [2]. Ondanks deze toename, zijn er nog steeds weinig nieuwsorganisaties die AI-functies zoals bullet-samenvattingen en chatbots op grote schaal hebben geïntroduceerd. Slechts 40% van de respondenten heeft deze functies ooit gezien op nieuwswebsites of apps [2].
Landverschillen
Er zijn ook significante landverschillen in de perceptie en acceptatie van AI in de journalistiek. Landen zoals Japan en Argentinië zijn relatief positiever over de impact van AI, terwijl het Verenigd Koninkrijk relatief negatiever staat. In het VK zijn er bijvoorbeeld significant meer pessimisten over de impact van AI op het persoonlijke leven en de samenleving [2].