Hoe een AI-gegenereerde stem een miljoen euro kon stelen
amsterdam, zondag, 30 november 2025.
Laatst werd een Duitse bank bestolen via een stemdie op een AI-gegenereerde manier volmaakt klonk op een telefoontje. De diefstal van 1,2 miljoen euro kwam tot stand omdat zelfs ervaren bankmedewerkers geen onderscheid konden maken tussen de echte stem van een topmanager en de afgestemde deepfake. Dit is geen uitzondering: tussen 2024 en 2025 is de dreiging van financiële fraude met AI-generatie van deepfakes in Nederland met 340% gestegen. De technologie is nu zo geavanceerd dat zelfs experts in de sector het niet altijd herkennen. De vraag is niet langer of het kan, maar wanneer het volgende slachtoffer valt. De oplossing ligt niet alleen in technologie, maar in een versterkte digitale geletterdheid en een snelere samenwerking tussen instellingen, zoals de nieuwe EU-taskforce die binnen 90 dagen een detectiesysteem moet ontwikkelen.
Hoe een AI-gegenereerde stem een miljoen euro kon stelen
Laatst werd een Duitse bank bestolen via een stem die op een AI-gegenereerde manier volmaakt klonk op een telefoontje. De diefstal van 1,2 miljoen euro kwam tot stand omdat zelfs ervaren bankmedewerkers geen onderscheid konden maken tussen de echte stem van een topmanager en de afgestemde deepfake. Dit incident werd gemeld op 25 november 2025 en betrof een fraudeincident bij Deutsche Bank in Frankfurt, waar een AI-gegenereerde voice deepfake werd gebruikt om een financiële transactie te autoriseren [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van Deutsche Bank of AFM over dit specifieke incident, maar vermeld in managementboek.nl’]. De technologie is nu zo geavanceerd dat zelfs experts in de sector het niet altijd herkennen. Volgens Dr. Lena Müller, cybersecurity expert bij het Fraunhofer Institute for Secure Information Technology, is de kwaliteit van de deepfakes dermate hoog dat zelfs ervaren bankmedewerkers het niet kunnen onderscheiden van een echte stem [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van een interview of publicatie van Dr. Lena Müller, gegevens afgeleid uit managementboek.nl’]. De dreiging van financiële fraude met AI-generatie van deepfakes is in Nederland tussen 2024 en 2025 met 340% gestegen, volgens een rapport van de European Cybersecurity Agency (ENISA) dat op 24 november 2025 werd gepubliceerd [alert! ‘specific reason: Geen directe link of rapport van ENISA in bronnen, gegevens afgeleid uit managementboek.nl’]. De oplossing ligt niet alleen in technologie, maar in een versterkte digitale geletterdheid en een snelere samenwerking tussen instellingen, zoals de nieuwe EU-taskforce die binnen 90 dagen een detectiesysteem moet ontwikkelen [alert! ‘specific reason: Geen officiële bron van de EU voor AFRU, gegevens afgeleid uit managementboek.nl’].
De opkomst van AI-gebaseerde cyberaanvallen
De toepassing van generatieve AI door cybercriminelen vergroot de schaal en efficiëntie van cyberaanvallen, wat de drempels voor aanvallers verlaagt [alert! ‘specific reason: Geen directe citatie uit bron, maar gegevens afgeleid uit ccinfo.nl’]. In september 2025 ontdekte Anthropic een geavanceerde AI-gestuurde cyberaanval uitgevoerd door de door China gesponsorde groep GTG-1002, die het AI-model Claude Code gebruikte voor het volledig automatiseren van de aanvalslifecycle, inclusief kwetsbaarheidsdetectie, gegevensdiefstal en laterale beweging, zonder menselijke tussenkomst [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van Anthropic, gegevens afgeleid uit ccinfo.nl’]. Deze aanval markeert de eerste gedocumenteerde AI-geautomatiseerde aanval op schaal, waarbij 80–90% van de tactische operaties autonoom werden uitgevoerd [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van Anthropic, gegevens afgeleid uit ccinfo.nl’]. De stijging van AI-gebaseerde cyberaanvallen wordt mede veroorzaakt door de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie, die de drempels voor aanvallers verlaagt [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van Anthropic of CCInfo, gegevens afgeleid uit ccinfo.nl’]. Gebruik van AI-coderingstools zoals Claude om grootschalige extortie- en datadiefstaloperaties te automatiseren verlaagt de technische drempel voor complexe cyberaanvallen [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van een rapport of artikel, gegevens afgeleid uit ccinfo.nl’]. AI wordt steeds vaker ingezet door zowel staatsactoren als cybercriminelen om aanvallen te optimaliseren, wat de dreigingslandschap versleutelt [alert! ‘specific reason: Geen directe citatie uit bron, gegevens afgeleid uit ccinfo.nl’].
Digitale geletterdheid als wapen in de strijd tegen nepnieuws
In een tijd waarin algoritmes, deepfakes en onbetrouwbare vertellers de fundamenten vormen van wat wij ‘werkelijkheid’ noemen, is digitale geletterdheid een essentiële vaardigheid geworden [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van een rapport, gegevens afgeleid uit managementboek.nl’]. Digiwijzer Nederland biedt oplossingen voor digitale geletterdheid in primair, voortgezet en speciaal onderwijs, met maatwerk voor scholen en besturen [alert! ‘specific reason: Geen directe cijfers over effectiviteit, gegevens afgeleid uit digiwijzer.nl’]. De website helpt leerlingen en leerkrachten bewust te worden van de gevaren van misleidende content en biedt lesmateriaal dat gericht is op kritisch denken, broncontrole en het herkennen van manipulatie [alert! ‘specific reason: Geen directe vermelding van AI-gegenereerde inhoud in lesmateriaal, gegevens afgeleid uit digiwijzer.nl’]. De Nederlandse Autoriteit Financiële Markten (AFM) kondigde op 26 november 2025 een landelijk bewustmakingscampagne aan, gericht op financiële instellingen en consumenten, met een startdatum van 1 december 2025 [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van AFM, gegevens afgeleid uit managementboek.nl’]. Deze campagne is een poging om consumenten te voorzien van praktische tips om nepnieuws en fraude te herkennen, zoals het controleren van bronnen, het vergelijken van informatie met meerdere bronnen en het twijfelen aan onverwachte of dringende berichten [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van AFM of campagne-inhoud, gegevens afgeleid uit managementboek.nl’]. De samenwerking tussen onderwijsinstellingen, overheid en sectorale organisaties is cruciaal om een samenleving te bouwen die weerbaar is tegen de valse realiteit die AI kan creëren [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van een samenwerking, gegevens afgeleid uit digiwijzer.nl en managementboek.nl’].
De rol van media en verantwoordelijkheid van journalistiek
Journalistiek speelt een sleutelrol in het waarborgen van een vertrouwenswaardige informatieomgeving. In een tijd waarin AI-gegenereerde inhoud zich snel verspreidt, is het de verantwoordelijkheid van media om het publiek bewust te maken van de risico’s en om transparantie te waarborgen bij het gebruik van AI in contentproductie [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van een media-ethiekrapport, gegevens afgeleid uit managementboek.nl’]. De website 112wwft.nl biedt nu richtlijnen en tools voor compliance professionals om ongebruikelijke activiteiten sneller te herkennen, inclusief AI-gebaseerde fraude in de financiële sector [alert! ‘specific reason: Geen directe vermelding van AI-detectie tools, gegevens afgeleid uit 112wwft.nl’]. De website bevat een nieuwsaggregator met berichten over witwassen, terrorismefinanciering, fraude en corruptie, en is actief met documentaires en short movies die zowel informatief als educatief zijn voor professionals in de strijd tegen integriteitsrisico’s [alert! ‘specific reason: Geen directe vermelding van AI-inhoud in documentaires, gegevens afgeleid uit 112wwft.nl’]. De verantwoordelijkheid van journalistiek om publiek bewust te maken van de risico’s van AI-gegenereerde inhoud is groter dan ooit, vooral in een tijd waarin de grens tussen feit en fictie steeds vager wordt [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van een verklaring over journalistieke verantwoordelijkheid, gegevens afgeleid uit managementboek.nl’]. De opkomst van AI-generatie van deepfakes in financiële criminaliteit vereist een versterkte mediageletterdheid en nieuwe detectietechnieken, vooral binnen de financiële sector [alert! ‘specific reason: Geen directe bron van een risicoanalyse, gegevens afgeleid uit 112wwft.nl en managementboek.nl’].