AIJB

Nieuwe Cursus helpt herkennen van nepnieuws met AI

Nieuwe Cursus helpt herkennen van nepnieuws met AI
2025-10-24 nepnieuws

Amsterdam, vrijdag, 24 oktober 2025.
DNA Next lanceert een nieuwe cursus die gericht is op het ontwikkelen van digitale vaardigheden, waaronder het herkennen van nepnieuws en het begrijpen van AI. De cursus richt zich op het verbeteren van medialetterkunde en het bevorderen van veilig online gedrag. Door middel van praktijkvoorbeelden en interactieve sessies leren de deelnemers hoe ze betrouwbare informatie kunnen beoordelen en nepnieuws kunnen herkennen.

Cursusaanbod en doel van DNA Next

DNA Next biedt een bedrijfscursus ‘Digitale vaardigheden — Start’ die organisaties helpt bij veilig online werken en het verbeteren van medialetterkunde; de opleiding is maatwerk, prijs op aanvraag en deelname loopt via zakelijk contactinformatie op de site [1].

Waarom een cursus over nepnieuws en AI nu relevant is

De combinatie van snel ontwikkelende generatieve AI en breed gedeelde sociale media maakt misleidende berichten en deepfakes eenvoudiger te produceren en sneller te verspreiden; dat vergroot de vraag naar trainingen in het beoordelen van bronnen en veilig online gedrag, een thema dat ook in journalistieke discussies en scholingsaanbod terugkomt [3][1].

Concrete voorbeelden van AI-geïnitieerde misleiding

Recente gevallen laten zien hoe AI ingezet wordt om misleiding geloofwaardiger te maken: volgens onderzoeks- en berichtgevingstekeningen werden deepfake-video’s gebruikt om politieke boodschappen te simuleren (voorbeeld: een valse video met een Ierse presidentskandidaat circuleerde online) en grootschalige fraudecampagnes gebruikten geavanceerde deepfakes en gepersonaliseerde spoofing om slachtoffers financieel te benadelen [4][5].

Kleine, virale misinfo-voorbeelden die illustreren de praktijk

Populaire mediapodcasts en sociale-feeds illustreren hoe moeilijk het dagelijks is om feit en fictie te scheiden: radio- en entertainmentshows bespreken regelmatig virale verhalen waarvan later blijkt dat ze deels of geheel verzonnen waren, wat de noodzaak voor publiekstraining in verificatie onderstreept [7][4].

Hoe AI helpt bij het detecteren en bestrijden van nepnieuws

Onderzoek toont aan dat moderne, multimodale en uitlegbare AI-modellen aanzienlijke winst kunnen leveren in het herkennen van misinformatie: een recent peer‑reviewartikel beschrijft het HEMT-Fake-model — een hybride, uitlegbare multimodale transformer — dat verbeteringen liet zien in Macro‑F1 en veerkracht tegen adversarial paraphrasing en AI‑gegenereerde misinformatie, en dat verklaringen biedt die factcheckers kunnen ondersteunen [2].

Beperkingen en risico’s van AI-detectie

Hoewel AI-detectiemodellen vooruitgang boeken, blijven beperkingen bestaan: modellen kunnen bevooroordeeld zijn, worstelen met lage‑resource talen en kunnen omzeild worden door geavanceerde aanvallen; bovendien waarschuwen experts dat vertrouwen in automatische detectie zonder menselijke verificatie risico’s voor vals-positieven en vals‑negatieven met zich meebrengt [2][alert! ‘modelprestaties hangen af van dataset, taal en aanvallers; menselijke validatie blijft noodzakelijk’].

Implicaties voor mediageletterdheid en democratie

Wanneer misinformatie op schaal kan circuleren, schaden geautoriseerde besluitvorming, publieke debatkwaliteit en vertrouwen in instituties; dit onderwerp staat ook op politieke agenda’s die inzet op versterking van pers en bestrijding van desinformatie benadrukken in beleid en programma’s voor digitale vaardigheden [3][8].

Praktische, direct toepasbare tips om nepnieuws te herkennen

  1. Controleer de bron: zoek de originele publicatie en contactgegevens, en wees terughoudend met content zonder traceerbare herkomst [1][3]. 2) Vergelijk meerdere, onafhankelijk gerelateerde bronnen voordat een bericht wordt vertrouwd of gedeeld [3]. 3) Kijk kritisch naar audio en video: let op onnatuurlijke gezichtsbewegingen, lip‑synkronisatie en vreemde belichting (deepfake‑signalen) en verifieer met andere beelden of persverklaringen [4][2]. 4) Let op ongewone urgentie of emotioneel geladen taal die aanzet tot delen; dat is vaak een virale hefboom voor misinformatie [3]. 5) Gebruik hulpmiddelen en scholing: volg cursussen of workshops over AI en verificatiepraktijken om vaardigheden op te bouwen (vergelijkbaar aanbod bestaat in onderwijs- en bibliotheekworkshops over AI en bronverificatie) [6][1].

Hoe cursussen zoals die van DNA Next concreet kunnen helpen

Bedrijfscursussen die praktijkvoorbeelden en interactieve sessies combineren, kunnen deelnemers vaardiger maken in broncontrole, herkennen van manipulatie en verantwoord delen; zulke trainingen ondersteunen zowel individuele werknemers als organisaties bij het opbouwen van weerbaarheid tegen misinformatie en bij het formuleren van interne gedragsregels voor online communicatie [1][3].

Bronnen