Erasmus MC lanceert ethieklab voor verantwoorde AI in de zorg
rotterdam, vrijdag, 15 augustus 2025.
Het Erasmus MC heeft een ethieklab opgericht om de ontwikkeling en toepassing van AI in de gezondheidszorg verantwoord te maken. De labo’s focus ligt op het onderzoeken en begeleiden van de ethische implicaties van AI, een urgent onderwerp gezien de toenemende inzet van deze technologie in de medische sector. Intensive care-artsen Michel van Genderen en Diederik Gommers leiden dit initiatief, dat strekt naar het creëren van duidelijke richtlijnen en normen voor een verantwoord AI-gebruik in de zorg.
Een dringende noodzaak
De opkomst van AI in de gezondheidszorg brengt zowel kansen als uitdagingen met zich mee. Terwijl AI de diagnose en behandeling van patiënten kan verbeteren, zijn er ook ernstige ethische vragen die moeten worden beantwoord. Michel van Genderen, intensive care-arts en innovator, benadrukt dat de noodzaak van duidelijke richtlijnen en normen onmiskenbaar is. “Kunnen we het ons veroorloven om technieken die zoveel kunnen betekenen links te laten liggen? Ik denk het niet,” aldus Van Genderen [1]. Het ethieklab zal daarom werken aan een stevig fundament door data te checken, goed op te slaan en te controleren of het model geen foutieve informatie verzint en eerlijk is [1].
Samenwerking en innovatie
Het ethieklab is een samenwerking tussen het Erasmus MC, de TU Delft en de Erasmus Universiteit, met steun van softwarebedrijf SAS. Dit multidisciplinaire team bestaat uit verpleegkundigen, artsen, data-wetenschappers en ethici die samenwerken aan verantwoorde AI-toepassingen in de zorg. De TU Delft werd begin 2025 benoemd als officiële raadgever van de Wereldgezondheidsorganisatie op het gebied van AI in de zorg, wat de legitimiteit en expertise van het project versterkt [1].
Praktijkgerichte toepassingen
Een van de eerste projecten van het ethieklab is het onderzoek naar het gebruik van virtual reality-brillen bij de behandeling van stress- en traumaklachten na een IC-opname. Van Genderen startte dit onderzoek in 2018 en gelooft dat AI ingrijpend het vak zal vernieuwen, met toepassingen zoals samenvatten van familiegesprekken, voorspellen van complicaties, en adviseren over behandelingen [1]. Het lab zal ook werken aan de implementatie van AI-modellen in de klinische praktijk, een proces dat vaak vastloopt in de prototypfase. Minder dan twee procent van de AI-modellen komen daadwerkelijk in de klinische praktijk terecht, veel blijven steken in de prototypfase [1].
Ethische uitdagingen
Een van de grootste uitdagingen bij de implementatie van AI in de zorg is het vermijden van vooroordelen en onethische praktijken. Van Genderen legt uit: “Als we AI-modellen bouwen op basis van dertig jaar aan data ga je daarin die vooroordelen terugzien.” Het ethieklab werkt daarom aan methoden om data te controleren en te verfijnen, zodat de AI-toepassingen eerlijk en betrouwbaar zijn [1].
Toekomstperspectief
In 2024 werd de Erasmus MC AI Accelerator opgericht om alle opgebouwde kennis op dit gebied te bundelen. Dit initiatief ondersteunt de ontwikkeling en implementatie van AI-toepassingen in de gezondheidszorg, met een sterke focus op ethiek en verantwoordelijkheid [1]. Het ethieklab zal ook deel uitmaken van grotere initiatieven, zoals het EU-project Bigpicture van 70 miljoen euro, waarbij Erasmus MC een leidende rol speelt in de ontwikkeling van de grootste openbare dataset van digitale pathologiebeelden ter wereld [4].