AI in het onderwijs: Gesprekspartners, nakijken en meer
amsterdam, maandag, 23 juni 2025.
Kunstmatige intelligentie (AI) verandert het onderwijsfundamenteel door als gesprekspartner te fungeren, opstellen te nakijken en bij het schrijven van schoolbeleid te assisteren. Docenten ervaren tijdswinst en leerlingen krijgen een gepersonaliseerde leerervaring, maar ethische vraagstukken en veiligheidsrisico’s vragen om zorgvuldige toepassing. Het Congres Werken met AI in het onderwijs op 6 oktober 2025 biedt inzicht in deze ontwikkelingen en praktische toepassingen.
AI als gesprekspartner en nakijkassistent
Kunstmatige intelligentie (AI) wordt steeds vaker ingezet in het onderwijs om de leerervaring te verrijken en de werkdruk van docenten te verminderen. Een voorbeeld hiervan is het gebruik van AI als gesprekspartner voor leerlingen. Sander van Acht, e-learning en blended learning ontwikkelaar, vertelt: “Ik zet AI in als gesprekspartner voor mijn leerlingen. Zo leren zij in het Engels eten bestellen met AI als de ober.” [3] Daarnaast helpt AI bij het nakijken van opstellen. Thijmen Sprakel, docent vmbo en podcaster, benadrukt: “Ik gebruik AI om opstellen te controleren op grammatica en spelling. Dit levert mij een enorme tijdsbesparing op.” [3]
Praktische toepassingen en inspiratie
Het Congres Werken met AI in het onderwijs, gepland voor maandag 6 oktober, biedt docenten, leerkrachten, team- en afdelingsleiders, schoolleiders, en zorgmedewerkers uit primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs een platform om de mogelijkheden en gevaren van AI te bespreken. Het programma omvat plenaire sessies en subsessies, waaronder ‘Aan de slag met AI in je onderwijs’, ‘Bouw je ideale assistent met AI’, en ‘Toetsing en AI in het vo’. [3] Sprekers als Sander van Acht, Klaartje Schüngel, Thijmen Sprakel, Barend Last, en Leon Anasagasti delen hun expertise en ervaringen.
Verantwoord gebruik en ethische vraagstukken
Hoewel AI veel voordelen biedt, zijn er ook ethische vraagstukken en veiligheidsrisico’s. Klaartje Schüngel, die de impact van AI-manipulatie via social media op gedrag en welzijn van kinderen en jongeren bespreekt, wijst op de noodzaak van verantwoord gebruik. [3] Het is cruciaal dat docenten en scholen bewust zijn van de mogelijke gevolgen van AI-toepassingen en dat ze maatregelen nemen om de privacy en veiligheid van leerlingen te waarborgen. Een voorbeeld van de ernst van deze zaken is de recente zaak van een middelbareschool-docent in Florida, die werd gearresteerd voor het gebruik van AI om kinderpornografie te genereren met foto’s van leerlingen. [2][4] Dit incident benadrukt de noodzaak van strenge regelgeving en toezicht.
Persoonlijke leerroutes en inclusie
AI draagt bij aan de personalisatie van het leerproces, wat kan helpen bij het verkleinen van kansenongelijkheid. Op scholen als Agora worden traditionele schoolvakken vervangen door onderzoek naar de wereld, en worden huiswerk en toetsen afgeschaft. Leerlingen maken een persoonlijke leerroute op basis van eigen wensen, vragen en interesses. [7] Dit systeem lijkt positief te werken tegen kansenongelijkheid, stress en prestatiedruk. Hoewel ouders die hebben gestudeerd theoretisch geen verschil zouden moeten maken, blijkt dit in de praktijk wel zo te zijn. [7]
Evaluatie en integratie van AI-literacy
Een belangrijk aspect van het integreren van AI in het onderwijs is het bevorderen van AI-literacy. Op 22 juni 2025 organiseert edWeb een EdLeader Panel met experts van Renaissance en Common Sense Education, gericht op het bouwen van AI-literacy in elke klas. [5] De panelleden presenteren vier praktische strategieën voor het evalueren van AI-gerichte lessen voor verschillende leeftijdsgroepen en het integreren van AI-literacy met digitale burgerlijkheid en kritisch denken. Jennifer Ehehalt, Senior Regional Manager bij Common Sense Education, benadrukt het belang van docenten in het begeleiden van leerlingen bij het verantwoord gebruik van AI-technologie. [5]