Ontdek de Wonderen van AI met Hendrik van Zwol in de Bibliotheek Hoeksche Waard
nieuw-beijerland, dinsdag, 28 oktober 2025.
Op dinsdag 18 november organiseert de Bibliotheek Hoeksche Waard een unieke AI-inspiratiesessie met Hendrik van Zwol, bekend als de AI Magician. De avond belooft een interactieve en visuele ervaring, waarbij AI op creatieve en praktische manieren het dagelijks leven wordt getoond. Hendrik, die bekend is van zijn optreden in het programma van Eva Jinek, combineert humor en verwondering om de wereld van kunstmatige intelligentie toegankelijk te maken voor iedereen.
Lokale aanleiding: een interactieve AI-avond in Nieuw-Beijerland
De Bibliotheek Hoeksche Waard organiseert op dinsdag 18 november een AI-inspiratiesessie waarin Hendrik van Zwol — bekend als de ‘AI Magician’ en zichtbaar in nationale media — bezoekers meeneemt langs praktische en creatieve toepassingen van kunstmatige intelligentie, met aandacht voor ethiek en privacy [1]. Deze bijeenkomst maakt deel uit van een bredere AI-maand-programmering binnen de bibliotheek, bedoeld om een breed publiek te betrekken bij nieuwe technologieën en laagdrempelig kennismaken te stimuleren [1].
Waarom bibliotheken AI omarmen
Bibliotheken zoeken naar manieren om hun dienstverlening te moderniseren en het publiek betere toegang tot informatie te bieden; AI kan hierbij helpen door repetitieve taken te automatiseren, zoeken te verbeteren en gebruikers persoonlijker te bedienen [GPT][1]. In lokale programmering zoals de AI-avond van Bibliotheek Hoeksche Waard ligt de nadruk op toegankelijkheid en publiekseducatie, zodat inwoners bekend raken met zowel de mogelijkheden als de risico’s van AI [1].
AI-gedreven zoeksystemen: sneller vinden, andere zoekervaring
AI-gestuurde zoekalgoritmen kunnen relevantere zoekresultaten leveren door natuurlijke taalverwerking en semantische matching te gebruiken, wat vooral helpt bij gebruikers die onduidelijke of complexe zoekvragen hebben [GPT]. Voor bibliotheken betekent dit dat gebruikers sneller relevante boeken, artikelen en digitale bronnen vinden zonder diep kennis te hebben van trefwoorden of catalogi [GPT]. Lokale sessies zoals die in Nieuw-Beijerland demonstreren juist dit type gebruiksvriendelijke zoekervaringen aan een breed publiek [1].
Persoonlijke aanbevelingen: van algoritme tot leesadvies
Personalisatie-algoritmen kunnen leden gepersonaliseerde boekaanbevelingen geven op basis van uitleengeschiedenis, beoordelingen en leesvoorkeuren, waardoor de betrokkenheid en herhaalbezoeken kunnen stijgen [GPT]. Tegelijk brengt personalisatie vragen met zich mee over transparantie: gebruikers moeten kunnen begrijpen waarom een aanbeveling wordt gedaan en de mogelijkheid hebben om voorkeuren aan te passen of uit te schakelen [GPT]. De Bibliotheek Hoeksche Waard gebruikt publieksgerichte AI-activiteiten om deze afwegingen bespreekbaar te maken tijdens publieke sessies [1].
Automatische catalogisering en metadata: efficiëntie met zorg
Automatische catalogisering met AI kan metadata extraheren uit digitale bestanden en OCR-resultaten, labels voorstellen en classificatie versnellen — voordelen voor omvangrijke collecties en digitaliseringsprojecten [GPT]. Dit verhoogt de snelheid van toegankelijk maken van bronnen, maar vereist nauwkeurige controle: foutieve of bevooroordeelde labels kunnen vindbaarheid en representatie van materiaal beïnvloeden [GPT]. Publieke debatten en demonstraties over AI in bibliotheken, zoals die rond Hendrik van Zwol’s presentaties, benadrukken het belang van menselijke supervisie bij dergelijke systemen [1].
Digitale assistenten en chatbots: 24/7 hulp met grenzen
Chatbots en digitale assistenten kunnen eenvoudige informatievragen afhandelen, openingstijden geven, en helpen bij reserveringen of catalogusvragen, waardoor personeel meer tijd krijgt voor complexere taken [GPT]. Deze systemen vereisen heldere fallback-routes naar mensen en transparantie over wanneer gebruikers met een AI praten en welke data worden gebruikt of opgeslagen [GPT]. In lokale AI-evenementen wordt vaak benadrukt dat deze hulpmiddelen ondersteunend moeten zijn en niet de persoonlijke dienstverlening volledig vervangen [1].
Privacy, toegankelijkheid en ethische bezorgdheden
AI-toepassingen in bibliotheken roepen specifieke privacyvraagstukken op: verzameling van uitleengegevens, leesgeschiedenis en interactiedata kan nuttig zijn voor personalisatie maar ook privacyrisico’s vormen als opslag en gebruik niet strikt worden geregeld [GPT]. Toegankelijkheid is een tweede pijler: AI-systemen moeten bruikbaar zijn voor mensen met verschillende digitale vaardigheden en voor wie assistentie nodig heeft, anders verergeren ze ongelijkheden [GPT]. De AI-sessie van Bibliotheek Hoeksche Waard belicht expliciet ethiek en privacy om publiek bewust te maken van deze spanningsvelden [1].
De veranderende rol van bibliotheekmedewerkers
Met AI nemen routinetaken af, maar ontstaat ruimte voor medewerkers om zich te richten op informatievaardigheden, kwaliteitscontrole van AI-uitvoer en persoonlijke dienstverlening — rollen die meer menselijk oordeel en educatieve vaardigheden vereisen [GPT]. Dit vraagt om bijscholing en veranderende werkprocessen binnen bibliotheken, iets dat op lokale niveaus aan bod kan komen in voorlichtings- en trainingsactiviteiten zoals die van Bibliotheek Hoeksche Waard [GPT][1].
Praktijkvoorbeelden en expertvisies: wat ontbreekt in de lokale bronnen
Er zijn internationaal veel voorbeelden van innovatieve AI-toepassingen in bibliotheken (zoals semantische zoekplatforms en automatische transcriptieprojecten), maar de aangeleverde lokale bronnen noemen geen specifieke buitenlandse of nationale casussen die hier als directe voorbeelden kunnen dienen; daarom wordt op dit punt een zekere onzekerheid aangeduid [alert! ‘de aangeleverde bronnen bevatten geen uitgebreide praktijkcases buiten de lokale programmabeschrijving’]. Voor achtergrondinformatie over brede praktijkvoorbeelden en expertvisies wordt algemene vakkennis aangehouden [GPT] terwijl de lokale sessie in Nieuw-Beijerland primair fungeert als publieksintroductie tot deze thema’s [1].
Impact op informatiegeletterdheid en democratisering van kennis
AI in bibliotheken kan de informatiegeletterdheid versterken door gebruikers te leren hoe zoekstrategieën, bronkritiek en interpretatie van AI-uitvoer werken; bibliotheken zijn bij uitstek plekken om deze vaardigheden democratisch aan te bieden [GPT]. Tegelijkertijd geldt dat ongelijke toegang tot digitale middelen en kennis over AI tot nieuwe vormen van ongelijkheid kan leiden — een onderwerp dat publieke sessies en lokale programmering proberen aan te snijden om breed bewustzijn te creëren [GPT][1].
Wat bezoekers kunnen verwachten tijdens de AI-inspiratieavond
De aangekondigde avond met Hendrik van Zwol belooft interactieve voorbeelden, visuele demonstraties en aandacht voor ethiek en privacy — een praktische introductie die geschikt is voor een breed publiek van nieuwsgierigen, studenten en professionals [1]. Bezoekers krijgen een laagdrempelige gelegenheid om vragen te stellen, te zien hoe AI concreet werkt en te reflecteren op de rol van AI in lokale informatievoorziening [1].