AI-systeem voert zelfstandig wetenschappelijk onderzoek uit
amsterdam, woensdag, 20 augustus 2025.
Een domein-onafhankelijk, agenter AI-systeem heeft drie psychologische studies zelfstandig ontworpen, uitgevoerd en gerapporteerd. Het systeem verzamelde nieuwe online data, ontwikkelde analysepipelines en produceerde volledige manuscripten. Dit is een stap naar meer algemeen toepasbare AI in de wetenschap, wat belangrijke vragen oproept over het toewijzen van wetenschappelijke verdienste.
Een stap naar meer algemeen toepasbare AI in de wetenschap
Een domein-onafhankelijk, agenter AI-systeem heeft drie psychologische studies zelfstandig ontworpen, uitgevoerd en gerapporteerd. Het systeem verzamelde nieuwe online data, ontwikkelde analysepipelines en produceerde volledige manuscripten. Dit is een stap naar meer algemeen toepasbare AI in de wetenschap, wat belangrijke vragen oproept over het toewijzen van wetenschappelijke verdienste [1].
Autonome onderzoeksvaardigheden
Het AI-systeem heeft drie psychologische studies uitgevoerd, die zich richtten op visueel werkgeheugen, mentale rotatie en beeldvividiteit. Het systeem verzamelde nieuwe online data met 288 deelnemers, ontwikkelde analysepipelines tijdens sessies van meer dan acht uur en produceerde volledige manuscripten. De resultaten tonen aan dat AI-scientific discovery pipelines in staat zijn om niet-triviale onderzoeken uit te voeren met een theoretisch redeneringsvermogen en methodologische rigueur die vergelijkbaar zijn met die van ervaren onderzoekers, hoewel er beperkingen zijn in conceptuele nuances en theoretische interpretatie [1].
Impact op wetenschappelijke praktijken
Deze ontwikkeling markeert een belangrijke stap naar meer algemeen toepasbare AI in de wetenschap. Het biedt de mogelijkheid om hypothesen te testen door middel van echte experimenten, wat de ontdekkingen kan versnellen door gebieden van wetenschappelijke ruimte te verkennen die door menselijke cognitieve en resourcebeperkingen anders onbenut zouden blijven. Dit roept echter ook belangrijke vragen op over de aard van wetenschappelijk begrip en de toekenning van wetenschappelijke verdienste [1].
Toepassing in andere sectoren
Hoewel deze studie zich richt op de psychologie, zijn de implicaties van agenter AI verstrekkender. In de gezondheidszorg kunnen agenter AI-systemen bijdragen aan het ontwikkelen van gepersonaliseerde behandelschema’s, terwijl ze in de financiële sector kunnen worden gebruikt voor adaptief portfoliobeheer. In de productieindustrie kunnen ze optimaal procesbeheer waarborgen, en in de transportsector kunnen ze bijdragen aan het functioneren van zelfrijdende voertuigen [2][3].
Ethische en reguleringen
Met de opkomst van autonome AI-agenten rijzen nieuwe vraagstukken, waaronder cyberveiligheid en regulering. AI-webagenten kunnen menselijk gedrag vertonen en traditionele regelsystemen omzeilen, waardoor bedrijven geavanceerde motiefherkenning moeten inzetten. Op juridisch vlak worden AI-systemen wereldwijd steeds vaker wettelijk ingekaderd. De EU-AI Act, die sinds 1 augustus 2024 van kracht is, wordt vanaf 2 augustus 2025 gehandhaafd, met strengere vereisten voor high-risk en autonome systemen [4].
Economische impact
Volgens het Capgemini Research Institute kan agenter AI tegen 2028 tot 450 miljard dollar aan economische waarde genereren. Tegelijkertijd moet er nog veel gebeuren om dit potentieel te ontsluiten. 93% van de leidinggevenden gelooft dat het opschalen van AI-agents binnen 12 maanden een concurrentievoordeel oplevert, maar 82% van de organisaties mist nog steeds een volwassen AI-infrastructuur en heeft minder dan 20% van de benodigde data op orde [5].
Vertrouwen en privacy
Het vertrouwen in autonome AI-agenten is aan het teruglopen; het percentage leidinggevenden dat volledige autonome AI-agents vertrouwt daalde in een jaar van 43% naar 27%. Privacy is de grootste zorg, genoemd door 51% van de leidinggevenden, maar slechts 34% heeft maatregelen getroffen. 61% van de medewerkers vreest de impact die AI-agents zullen hebben op hun toekomstige baan en carrière [5].
Toekomstvisie
De toekomst van agenter AI ziet er veelbelovend uit, met een focus op samenwerking met mensen in plaats van vervanging. AI-agents kunnen als intelligente partners fungeren, waarmee ze de menselijke capaciteiten versterken. Om de volledige potentie van deze technologie te realiseren, is echter meer nodig dan alleen technologie; er moet ook aandacht worden besteed aan verantwoorde ontwikkeling, transparantie en het waarborgen van mensgerichte innovatie [2][3][4].